We zien het steeds meer: christenen die de zogenaamde ‘joodse feesten’ vieren. Meer dan ooit beseffen deze christenen zich dat Jezus volop jood is. Hij is de eerste keer gekomen binnen het volk Israël en zal ook bij Zijn wederkomst als jood terugkeren1.
Tegelijk kun je zien dat deze zoektocht vragen oproept. Een veel gehoorde vraag is:
Moeten christenen de joodse feesten vieren?
Is dit jouw vraag?
Het zou zo maar kunnen zijn dat jij je dit ook afvraagt. Móet je sabbat vieren? En Pasen draait toch om het lijden, sterven en opstaan van Jezus? Wat moet ik dan met het joodse Pesach, wat de uittocht uit Egypte viert? Daar was ík toch niet bij? En ik begrijp al helemaal niets van de zo onbekende feesten als ‘Grote Verzoendag’ of het Loofhuttenfeest. Wat moet ik ermee?
Toch denk ik dat de manier waarop de vraag wordt gesteld, ons op het verkeerde been kan zetten.
Los van de joden?
Het eerste wat de vraag doet, is het scherp neerzetten van een tegenstelling tussen joden en christenen. Het suggereert dat christenen lid zijn van een niet-joodse beweging en in alle opzichten losstaan van het volk van Israël.
Tegelijkertijd weten we dat ook het Nieuwe Testament ‘op-en-top’ joods is: het is geschreven door joden, bouwt verder op het joodse fundament en roept niet-joden op om daarin aan te sluiten.
We mogen dus gewoon aansluiten bij de joodse praktijk. Allereerst is het verlossingswerk van Jezus voor Israël, maar gelukkig óók voor ons niet-joden! We staan dus niet los, maar sámen:
16 Het Evangelie van Christus (…) is een kracht van God tot zaligheid voor ieder die gelooft, eerst voor de Jood, en ook voor de Griek.
Romeinen 1:16 (HSV)
Jóódse feesten?
Het tweede wat we kunnen lezen in de vraag, is dat deze feesten ‘de Joodse feesten’ worden genoemd. Alsof de feesten niet van God zijn, maar van de joden. En wanneer je de christenen en joden als losse groeperingen ziet, hoef jij als christen dus niets met deze feesten. Maar is dit wel zo?
De bijbel is daar heel duidelijk over:
2 Spreek tot de Israëlieten en zeg tegen hen: De feestdagen van de HEERE, die u moet uitroepen, zijn heilige samenkomsten. Dit zijn Mijn feestdagen:
Leviticus 23:2 (HSV)
Áls de feesten dus van God zijn, in plaats van van de joden, dan zouden we op z’n minst over kunnen nadenken wat we ermee zouden mogen doen. Je zou je dus de vraag kunnen stellen of de instellingen van God op één of andere manier ook voor ons waarde hebben.
Hoezo ‘móeten’?
Het derde wat gebeurt in de vraag, is dat we vaak een allergie krijgen van het woordje ‘moeten’. Iets ‘moeten’ roept vaak weerstand op en brengt misschien de vraag naar voren wat er gebeurt wanneer je het niét doet.
Is het vieren van deze feesten essentieel voor je redding? Het kan zo maar eens een gevoel oproepen dat je zelf moet werken aan je redding2. Maar alles is toch uit genade?
Wat dan wel?
Je kunt de vraag ook anders stellen. Een beetje omslachtig misschien, maar nu wel wat genuanceerder:
Zou een niet-joodse volgeling van de joodse Jezus, ‘de feestdagen van de HEERE’ als een belangrijk iets kunnen zien?
Naar mijn idee kun je hier alleen maar ‘ja’ op antwoorden. De vraag is niet ‘óf’, maar ‘hóe’ heidense volgelingen van de joodse Jezus de feestdagen van de HEERE mogen vieren. Je bouwt verder op het bestaande verbond, gezamenlijk met Israël, met besef van de geweldige gevolgen van Jezus’ leven, dood, opstanding en hemelvaart!
Maar waarom doen we het dan vaak niet?
Het gekke is dat ‘de christelijke kerk’ in de geschiedenis nooit heeft gezegd dat gelovigen zouden moeten ophouden de feesten van de Heer te vieren.
De Oosters Orthodoxe, de Rooms Katholieke en de protestantse kerken hebben zelfs veel belangrijke feesten in stand gehouden en vieren ze nog steeds. Maar helaas hebben diezelfde kerken de feesten vaak met opzet op verschillende data gehouden en hebben ze vaak tradities uitgevonden die ver verwijderd zijn van (en soms in tegenspraak zijn met) de oorspronkelijke Bijbelse voorschriften3.
Ik geloof dat de niet-joodse christen van vandaag wordt geroepen om zich opnieuw te verbinden met het volk van Israël, onder andere door het vieren van de Bijbelse feesten. Je kunt dan ontdekken dat in álle feesten Jezus centraal staat en kunt zo zien dat je één bent met Israël!
Pesach
Binnenkort vieren Joden over de hele wereld Pesach4. Dit feest is, of je nu een seculiere of religieuze jood bent, een veel gevierd feest onder de joden. Heel veel joden vieren de sedermaaltijd5.
Pesach vertelt: we zijn slaven geweest en God hoorde ons lijden. Hij komt tussenbeide, verlost uit Egypte ‘met sterke hand en uitgestrekte arm6‘ en ‘plotseling’ zijn we vrij.
Maar dat is niet het hele verhaal. Want het lijkt een stuk makkelijker om het volk uit Egypte te halen, dan het Egypte uit het volk te halen. En dat geldt ook voor het offer van Jezus: iemand uit de duisternis bevrijden, betekent nog niet dat de duisternis uit die persoon is.
Einde van slavernij betekent dus nog geen volledige vrijheid. Want we zijn zó vaak nog ergens slaaf van: ons ego, verleiding, materialisme en ga zo maar door. Er is geen echte vrijheid voor ons.
Daarom is de Sedernacht van Pesach eigenlijk ‘slechts’ een eerste stap in een reis die vijftig dagen duurt. Het is niet het einde van iets: Pesach gaat veel meer over het begín van iets.
Vanaf de nacht na de Sedernacht beginnen de Joden te tellen. Zoals bevolen in Leviticus 23:15-16 tellen we onze weg van dag tot dag door de ‘zeven weken’ en dan tot de vijftigste dag van Shavuot (Wekenfeest)7.
15 U moet dan vanaf de dag na de sabbat gaan tellen, vanaf de dag dat u de schoof van het beweegoffer gebracht hebt. Zeven volle weken zullen het zijn.
Leviticus 23:15-16 (HSV)
16 Tot de dag na de zevende sabbat moet u vijftig dagen tellen. Dan moet u de HEERE een nieuw graanoffer aanbieden.
Na vijftig dagen volgt Shavuot, het Wekenfeest. Bij Shavuot vieren we dat God bij Sinaï de Thora aan Mozes en de kinderen van Israël geeft.
Dit feest is in álles verbonden met het christelijke pinksterfeest, vijftig dagen na paaszondag8.
Fysieke vrijheid en verlossing zijn ontzettend belangrijk, maar niet voldoende. Échte vrijheid is het afmaken van de reis: de gééstelijke vrijheid door het volgen van God na onze fysieke verlossing.
Conclusie
Pasen en Pinksteren kun je niet los van elkaar zien. Israël vond dat in eerste instantie lastig9, maar begrijpt dit door de bijbel heen steeds beter.
Hóe gaaf is het dat God ons helpt bij het volgen van Hem? In de eerste plaats door uit te leggen wat Zijn levensprincipes zijn door de wetgeving op Sinaï. En in de tweede plaats door ons hiervoor een Helper te sturen op datzelfde Wekenfeest: de Heilige Geest!
Met de veertigdagentijd leef je naar Pasen toe. Ontzettend mooi om bewust vooruit te kijken en je voor te bereiden! Maar het kan ook een té grote nadruk leggen op je eigen prestatie. Zo kent de traditionele veertigdagentijd boetedagen, onthoudingsdagen en vastendagen10. En dan kun je zo maar weer slaaf worden van jouw eigen Egypte, van jouw eigen duisternis.
Pesach, Pascha of Pasen, drie woorden voor hetzelfde feest, betekent in alles ‘bevrijding’. God zet een eerste stap om ons te onttrekken van een onrechtmatige eigenaar11 en maakt ons Zijn ‘eigen’, Zijn echtgenote.
Wat is daarop jóuw antwoord? Ja, ik wil?!
Voetnoten
- We zien dit duidelijk terug in Openbaring, hét bijbelboek wat vertelt over de dingen die gaan komen:
5 En een van de ouderlingen zei tegen mij: Huil niet. Zie, de Leeuw Die uit de stam van Juda is, de Wortel van David, heeft overwonnen om de boekrol te openen en zijn zeven zegels te verbreken.
Openbaring 5:5 (HSV)En in het laatste hoofdstuk spreekt Jezus over Zichzelf:
16 Ik, Jezus, heb Mijn engel gezonden om bij u in de gemeenten van deze dingen te getuigen. Ik ben de Wortel en het Nageslacht van David, de blinkende Morgenster.
Openbaring 22:16 (HSV) - Dit ‘geloof vs. werken’ is iets wat al eeuwenlang door de kerken gaat. De reformatie heeft hier een sterke rol in gespeeld, wanneer Luther opstaat tegen het idee dat de mens zelf voor zijn redding moet werken. Hij stelt dat redding voortkomt uit de genade van God, niet uit werken van de mens. Luther verzet zich daarom sterk tegen de handel in aflaten, zoals de Rooms Katholieke kerk doet.
- Meer hierover lees je in mijn artikel ‘Sabbat of zondag?‘
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Pesach
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Sederavond
-
15 Want u zult in gedachten houden dat u slaaf geweest bent in het land Egypte en dat de HEERE, uw God, u vandaar uitgeleid heeft met sterke hand en uitgestrekte arm.
Deuteronomium 5:15 (HSV) - Meer informatie over de bijbelse feesten vind je hier.
- Zie ook de studieserie ‘De Geest van Pinksteren‘.
- Denk aan het maken van het Gouden Kalf op het moment dat Mozes de stenen tafelen ophaalt.
- Kijk hier voor meer informatie.
- Het eerste Pesach, de bevrijding vanuit Egypte, staat symbool voor het latere Pesach bij Jezus: de bevrijding uit het rijk van de duisternis. De onrechtmatige eigenaar is eerst de farao, maar later de satan.
