De Bijbelse kalender is een luni-solaire kalender. Dat wil zeggen dat de maanden gelijk zijn getrokken met de maanfase. Elke maand begint met ‘nieuwe maan’ en ‘volle maan’ valt altijd halverwege de maand.
Naast dat de maanden gelijk zijn met de maanfase, blijft het kalenderjaar tegelijkertijd in de pas met de seizoenen. Eens per twee of drie jaar wordt er een schrikkelmaand (de maand Adar II) toegevoegd om de kalender gelijk te houden ten opzichte van de omloop rond de zon.
De Bijbelse kalender
In de afbeelding zie je de Bijbelse maanden ten opzichte van de westerse maanden.
De Bijbelse maanden zijn veel terug te vinden in de Bijbel. In onderstaand overzicht kun je een aantal tekstverwijzingen terugvinden. Ook zie je tussen haken, achter de naam van de maand, hoe deze maand soms ook wordt genoemd.

- Nisan (Aviv) – Est 3:7
- Ijar (Ziv) – 1Ko 6:1
- Sivan – Est 8:9
- Tammoez
- Av
- Eloel – Neh 6:15
- Tisjri
- Chesjvan (Bul/Mar-Chesjvan) – 1Ko 6:38
- Kislev (Chisleu) – Zac 7:1
- Tevet (Tebeth) – Est 2:16
- Sjevat – Zac 1:7
- Adar – Est 3:7
Oorsprong namen van de maand
De namen van de maanden zijn pas geïntroduceerd nádat het volk Israël uit de ballingschap van Babylon kwam. De namen van de maanden hebben voor een deel een heidense lading zoals bijvoorbeeld de maand Tammoez, die doet denken aan de god ‘Tammoez’ uit het oude Babylonië.
In de Thora heeft alleen de éérste maand een naam: Aviv (lente). De andere maanden hebben oorspronkelijk nummers, net zoals de Latijnse kalender ook voor een deel nummers heeft: ‘september’ komt van het getal 7 en ‘november’ van het getal 9.
Namen van de dagen
Naam | Vertaling | Nederlandse naam |
---|---|---|
yom rishon | eerste dag | zondag |
yom sheni | tweede dag | maandag |
yom sh’lishi | derde dag | dinsdag |
yom r’vi’i | vierde dag | woensdag |
yom chamishi | vijfde dag | donderdag |
yom shishi | zesde dag | vrijdag |
yom shabat | zevende dag | zaterdag |
De Bijbelse feesten
In Leviticus 23 zijn de voorschriften terug te vinden voor de jaarlijkse cyclus van zeven feesten. Deze kun je vervolgens onderscheiden in de voorjaarsfeesten (1 t/m 4) en de najaarsfeesten (5 t/m 7).
In onderstaand overzicht vind je de zeven feesten met hun tekstverwijzing naar Leviticus 23.
- Pesach (vs 5)
- Feest van de Ongezuurde broden (vs 6-8)
- Eerstelingenfeest (vs 9-14)
- Wekenfeest (vs 15-21)
- Bazuinenfeest (vs 23-25)
- Grote Verzoendag (vs 26-32)
- Loofhuttenfeest (vs 33-36)
